روستای کرف

روستای کرف یکی از روستاهای بخش جلگه سنخواست است و در فاصله چند کیلومتری شمال سنخواست واقع شده است و دارای امامزاده‌ای است که در خارج روستا به فاصله‌ی کمی در سمت غربی بر روی تپه‌ای قرار دارد. یکی از آثار تاریخی روستا مسجد کرف می باشد که قدمت آن به دوره ی صفوی می رسد و به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باغ های کرف: باغ های کرف اکثرا انگور و گردو می باشند که در تاتی میشه انگیر (engir) و جوز (jaws). اکثر باغ ها دارای دیوار گلی با پرچین می باشد. آب مورد نیاز آبیاری، برای باغهای نزدیک به سرچشمه اصلی که در تاتی سرشمه می گویند از آنجا تامین می شود و آب مورد نیاز برای باغ های نزدیک به او چیشمی (owe chishmi) از از این چشمه تامین می شود. باغ ها در کرف مخصوص یک میوه خاص نیستند. البته انگور روستاهای دربند و کلاته ملاویس خیلی معروفتر هست دقیقا مثل پیاز قلی. باغ های کرف درخت هایی مثل زردآلو، انجیر، انار، گوجه سبز، سیب، توت، شاه توت، آلو … وجود داره ولی خیلی کم. محصولات کشاورزی کرف: بیشترین محصول کشاوری روستای کرف گندم و جو می باشد. البته هنگامی که گندم دیگر به آب نیاز نداشته باشد و یا به اصطلاح از آب افتاد محصولاتی مانند پنبه، لوبیا و عدس نیز کشت می شود. قبلا زیره نیز کشت میشد ولی هم اکنون دیگر کشت نمی شود. آب کشاورزی از سرچشمه روستا تامین می شود که در سال های اخیر و بدلیل کمبود بارندگی سطح آب آن کاهش یافته است. روستای کرف چاه آب ندارد و همچنین زمین های قابل کشت آن بسیار کم می باشد. کشاورزان اغلب در نقاط مختلفی زمین دارند و بنابراین زمین ها بسیار کوچک و به حالت پراکنده از هم می باشد. واحد اندازه گیری بر حسب هکتار نمی باشد و بر حسب من یا به تاتی من( men) می باشد. واحد اندازه گیری آب نیز به تاتی بر حسب دنگ( deng) و حبه (habba) می باشد. از نظر تقسیم بندی روستای کرف به سه قسمت تقسیم میشود. اگر از جاده ورودی روستا تقسیم کنیم قسمت اولی رو به تاتی سرحت سرشمه (Serhate sereshma) گفته می شود، قسمت دوم قسمت مچد(Meched) و بر قلعه (Bare ghela) می نامند. قسمت آخری سرحت او چیشمی (Serhate owe chishmi) میشود. البته این تقسیم بندی بسیار کلی می باشد. کوه بهار روستای کرف: کوه بهار روستای کرف دارای ۲۴۲۵ متر ارتفاع می باشد. بیشتر درختان آن درخت ارس (ors)می باشد. این کوه دارای مکان های زیادی است . تپه گل حصار (gol hasar) روستای کرف: تپه گل حصار به فاصله کمی از جاده ورودی روستا و بعد از آغل های گوسفندان که در تاتی به آن چفت (chaft) می گویند قرار گرفته است. قدمت این تپه طبق اون چیزی که در سایت نوشته به اواخر عصر مفرغ میرسد.این تپه در تاریخ ۱۳۸۹/۱۲/۲۶ و به شماره ثبت ۲۲۲۴۷ در میراث فرهنگی به ثبت رسیده است. تپه گل حصار دارای یک چشمه و باغ انگور و چند درخت سنجد هست. معنی کرف (korf)؟ نام قبلی روستای کرف خراسان شمالی نهضت آباد بوده است. ولی اینکه چرا نام آن به کرف تغییر پیدا کرده و یا اینکه معنی کرف چه هست چیزی نمی دانیم. اگه کلمه کرف رو در سایت گوگل جستجو کنید چند روستای با همین اسم پیدا می کنید. یکی شون روستای کرف در آمل و لاریجان هست که در آنجا کرف رو به (پای کوه) معنا کرده است. شاید معنی کرف خراسان شمالی و بجنورد هم همین باشد روستاهای دیگری به نامهای کرف علیا و کرف لردگان هم هست ولی تلفظ آنها karf هست نه korf. البته کلمه کرف با یک تلقظی دیگر نام نوعی سرخس نیز می باشد.

نارین قلعه جاجرم

دیواره‌های نارین قلعه جاجرم

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد جهان‌بخشی

نارین قلعه جاجرم از جاهای دیدنی استان خراسان شمالی است و در کنار دروازه قدیم جاجرم و جوین و جنب حمام قدیمی شهر در شمال غربی مسجد جامع و در ابتدای خیابان زیارتگاه خواجه مهزیار قرار دارد.

مسیر دسترسی به نارین قلعه جاجرم

برای دسترسی به نارین قلعه جاجرم از میدان امام خمینی (ره)‌ در مرکز شهر جاجرم، وارد خیابان رجایی شوید. در میانه‌های این خیابان، به‌سمت راست و خیابان پانزده‌ خرداد وارد شوید. ورودی محوطه نارین قلعه در این خیابان نمایان است.

درباره نارین قلعه جاجرم

فضای داخلی نارین قلعه جاجرم

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد جهان‌بخشی

نارین قلعه یکی از آثار کمتر‌شناخته‌شده شهر جاجرم محسوب می‌شود که به‌واسطه مدیریت ناکارآمد، روی به‌ویرانی نهاده است. این قلعه یکی از قدیمی‌ترین قلعه‌های شمال‌شرق فلات ایران به شمار می‌آید و با قدمتی چندهزارساله، اهمیت زیادی در مطالعه تاریخ طولانی منطقه داشته است. این اثر از جاهای دیدنی جاجرم است و در تاریخ سوم بهمن ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۵۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

تاریخچه نارین قلعه جاجرم

بقایای ظروف تاریخی در نارین قلعه جاجرم

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد جهان‌بخشی

بنا بر برخی منابع، قدمت نارین قلعه جاجرم به پنج‌هزار سال می‌رسد و متعلق به حاکمان محلی این خطه بوده است. سیاحانی که در قرون اخیر از جاجرم عبور کرده‌اند، هر یک از این قلعه توصیف‌هایی ابراز داشته‌اند. این امر از ثباتی همیشگی در این قلعه حکایت دارد. بی‌شک ساکنان جاجرم در این دوره‌ها به‌دنبال آرامش و امنیتی بوده‌اند که جز در پناه دیوارهای بلند این قلعه فراهم نمی‌آمد. خاور بی‌بی شادلو (خواهر یارمحمدخان سهام‌الدوله، حکمران بجنورد معاصر با ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار) در سفرنامه خویش شرحی از این قلعه آورده‌ است.

این قلعه در اواخر حکومت محمد شاه و اوایل حکومت ناصرالدین شاه قاجار هنوز سالم بود و مورد استفاده قرار می‌گرفت. در فاصله زمانی حکومت محمد شاه تا سفر «کلنل ییت» به جاجرم، تغییرات زیادی به وجود آمد و نارین قلعه خراب و به تلی از خاک تبدیل شد. اخیرا شهرداری جاجرم اقدام به ایجاد پارک روی تپه کرده است. با حفاری‌های غیرمجاز اطراف تپه موفق به کشف ظروف و اشیا فراوان عتیقه از دوران قبل از اسلام و بعد از اسلام شده‌اند.

چارلز ادوار ييت در کتاب «سفرنامه خراسان و سيستان» در مورد این قلعه می‌نويسد:

در وسط جاجرم یک تل خاک عظیم به ارتفاع ۲۱ تا ۲۴ متر هست که بقایای ارک شهر قدیمی محسوب می‌شود و به آن نارین قلعه می‌گویند. روی این خاک بقایای دیوارها و برج‌های قدیمی به چشم می‌خورد؛ اما از آن‌ها نمی‌شود به‌شکل و چگونگی آرایش این شهر و استحکامات آن پی برد؛ زيرا بلافاصله در پایین دست آن‌ها و در دل خاک باقی‌مانده‌های دیگری از این دیوارها و برج‌ها قرار گرفته است.

معماری نارین قلعه جاجرم

دیواره خارجی نارین قلعه جاجرم

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد جهان‌بخشی

این تل که ارتفاعش در حدود ۲۵ متر است، بقایای ارگ یا قلعه‌ای قدیمی است که امروزه در بعضی نقاط آن آثاری از بقایای برج و بارو را می­‌توان دید. پلان قلعه که روی تپه‌­ای مصنوعی بنا شده بود، بیضی شکل است و در گذشته، دور آن را خندقی فرا گرفته بود. محیط نارین قلعه در حدود ۳۶۰ متر و طول اقطار آن ۱۲۵ و ۱۰۰ متر است.

 نکات بازدید از نارین قلعه جاجرم

ورودی نارین قلعه جاجرم

عکس‌ از گوگل‌مپ | عکاس: محمد جهان‌بخشی

  • هنگام بازدید از نارین قلعه، از هل دادن دیواره‌ها و تکیه به آن‌ها خودداری کنید و وارد فضاهای مسقف نشوید.
  • به‌دلیل نبود نورپردازی در نارین قلعه، بازدید خود را به روشنایی روز محدود کنید.
  • در برخی ایام، اطراف محوطه نارین قلعه غرفه‌های صنایع دستی و سوغات دایر است.
  • بازدید از نارین قلعه جاجرم رایگان است.

جاهای دیدنی اطراف نارین قلعه جاجرم

قلعه جلال‌الدین

قلعه جلال‌الدین یکی از دژ‌های مرتفع و نفوذ‌ناپذیر شمال خراسان محسوب می‌شد که قدمت آن به دوره خوارزمشاهیان بازمی‌گردد. این قلعه هم‌اکنون کاربری موزه‌‌ای دارد و در تاریخ سوم بهمن ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۵۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

پناهگاه حیات وحش میاندشت

  • آدرس: استان خراسان شمالی، ‎ ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی جاجرم (مشاهده در نقشه)

پناهگاه حیات‌وحش میاندشت از جاذبه‌های گردشگری جاجرم به شمار می‌رود که در مناطق استپی این شهرستان واقع شده است. این منطقه که در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی این شهرستان قرار دارد، دارای وسعتی معادل ۸۴,۴۳۵ هکتار است. جانورانی مانند روباه معمولی، خرگوش، آنقوت، هوبره، گوسفند وحشی، گرگ، گراز، طرلان، سارگپه پابلند، عقاب شاهی، دلیجه، انواع موش دوپا، سیاه‌گوش، گربه دشتی، گربه پالاس، پلنگ، کفتار راه‌راه، شغال، تشی، زرده ‌بر و خارپشت برانت در این منطقه حفاظت‌شده زندگی می‌کنند.

 

پرسش‌های متداول

نارین قلعه جاجرم کجاست؟

نارین قلعه در  استان خراسان شمالی، جاجرم، خیابان ۱۵ خرداد قرار دارد.

قدمت نارین قلعه جاجرم چقدر است؟

پنج‌هزار سال

هزینه بازدید از نارین قلعه جاجرم چقدر است؟

بازدید از نارین قلعه جاجرم رایگان است.

جاهای دیدنی اطراف نارین قلعه جاجرم کدامند؟

قلعه جلال‌الدین و پناهگاه حیات وحش میاندشت